Zoekbeeld:

Hydromeduse. Mariene soort. Kwalstadium van vastzittende poliepensoort. Tot 17-20 cm. Tentakels kunnen ongeveer dezelfde lengte bereiken, maar zijn meestal kleiner. Doorschijnend lichaam. Rand bezet met tentakels. Vanaf het centrale deel lopen radiale kanalen naar de buitenrand, deze kanalen zijn wat kronkelig of golvend en zien er uit als twee wit oplichtende draden die soms spiraalsgewijs om elkaar heen draaien. Tentakels bezet met netelcellen die hevig kunnen steken. Zeeland (Oosterschelde, Grevelingenmeer). Ook elders langs de kust.

Kenmerken:

Afmetingen: Volwassen exemplaren kunnen een doorsnede bereiken tot 17-20 cm. De tentakels zijn bij sommige exemplaren kort, maar kunnen ook de lengte bereiken van de doorsnede.
Kleur: Het Lampekapje heeft een bijzonder doorschijnend lichaam. De soort heeft er ook z'n naam aan te danken; vitreus betekent van glas. Geheel doorzichtig is het centrale deel van de schotel. Het is als het ware een holte in de schotel. Het zeer heldere gedeelte heeft een diameter die ongeveer de helft is van de doorsnede van de schotel. Wanneer de dieren worden beschenen met een duiklamp kan men het inwendige van het dier goed bekijken.
Vorm: De rand van de schotel is bezet met tentakels. Vanaf de buitenrand van dit centrale deel lopen radiale kanalen naar de buitenrand van de schotel. De radiale kanalen zijn wat kronkelig of golvend van structuur. Ze zien er uit als twee wit oplichtende draden van wol, die paralel aan elkaar lopen en soms spiraalsgewijs om elkaar heen draaien.
Overig: De tentakels zijn bezet met netelcellen die hevig kunnen steken. Dus opgepast!

Te verwarren met:

Kenmerkend voor het Lampekapje ten opzichte van andere nauwe verwante soorten, is dat het Lampekapje drie of meer maal zo veel tentakels heeft als radiare kanalen. 

Areaal en verspreiding:

O.a. bij Denemarken, Noordzee, Britse eilanden, Het Kanaal, Franse en Spaanse Atlantische kust. Waar en of de poliepen in Nederland voorkomen is niet bekend. De Kwalstadia zijn voor in het Westen van Het Grevelingenmeer vrij algemeen, evenals in de Oosterschelde. Echter ook elders langs de kust gezien.

Habitat en ecologie:

Het Lampekapje lijkt wel op een echte kwal, maar is een een hydromeduse, het kwalstadium van een hydropoliep. Het poliepstadium van deze soort is uit Het Kanaal beschreven onder de naam Campanulina paracuminata.

Literatuur:

- Leewis, R., D. Willemse, P. Sloof-Spijker & C. Jacobusse. (red.), 2005. Zeefauna in Zeeland. Fauna Zeelandica. Deel 1. Sponzen, Neteldieren en Ribkwallen, Wormen, Tentakeldieren, Stekelhuidigen en Zakpijpen. Stichting Het Zeeuwse Landschap. 207 p.
- Vervoort, W., 1946. Fauna van Nederland. Afl. XIV. Hydrozoa (CI) A. Hydropolypen. 1-336. In: Fauna van Nederland, Red.: L. F. de Beaufort, P.N. van Kampen, E.D. van Oort, H.C. Redeke & W. Roepke. A.W. Sijthoff, Leiden.

Auteurs:

Niels Schrieken / Adriaan Gmelig Meyling  (2013)
[IvL mrt 2014]

Aphia ID:

117273

Gebied:

Nederland

Biotoop:

Zoutwater

Project:

MOO