Zoekbeeld:

Zee-egel. Mariene soort. Onregelmatige zee-egel. Tot 9 cm, vaak kleiner. Geel, grijs, bruin. Aan de voorzijde een inkeping, zodat een globale hartvorm ontstaat. Stekels dun, gebogen, 1,5 cm lang en plat naar achteren liggend. Onder het lichaam vijf rijen dubbele zuigvoetjes, waarvan één langer is en in een verdieping ligt. Leeft in gangen in de bodem. Algemeen langs de hele kust. Skeletten spoelen veel aan.

Kenmerken:

Afmetingen: De dieren kunnen tot 9 cm groot worden maar meestal blijven ze kleiiner.
Kleur: Geel, grijs tot bruin.
Vorm: Hartvormige, onregelmatige zee-egel. Aan de voorzijde van het skelet zit een inkeping waardoor de zee-egel zijn hartvorm vorm krijgt. De tot 1,5 cm lange stekels liggen plat op het lichaam en zijn naar achteren gericht. Er zijn ook enkele langere stekels. Onder het lichaam zitten vijf rijen dubbele zuigvoetjes. Eén rij is langer en ligt in een verdieping van het skelet.
Overig: De kans om als duiker dit dier tegen te komen is uiterst klein, want de soort leeft ingegraven in zandbodems.

Te verwarren met:

Door de hartvormige vorm en plat liggende stekels niet te verwarren met andere soorten zee-egels. Alleen juveniel te verwarren met het zeeboontje.

Areaal en verspreiding:

In Nederland komt de Zeeklit langs de gehele Nederlandse kust voor, ook in de Waddenzee, Ooster- en Westerschelde.

Habitat en ecologie:

De dieren komen voor vanaf iets beneden de laagwaterlijn tot een diepte van 230 m. Ze leven in zelfgegraven gangen van 80 tot 150 mm in zacht substraat (zand of slib) met veel organisch materiaal. Bij het graven maken ze snelle bewegingen met de stekels aan de buikzijde. De gangen bekleden ze met slijm dat ze zelf produceren. De Zeeklit kan grote dichtheden bereiken, tot wel 20 dieren per m².

De soort wordt maar zelden gezien door duikers. Het enige dat de aanwezigheid van zeeklit verraadt zijn enkele boven het substraat uitstekende stekels. Wel nu en dan bij laagwater door waarnemers van het litoraal waar te nemen. Met name op fijnzandige plaatsen.

Op het strand: Het flinterdunne en zeer breekbare skelet is vaak te vinden na storm. De stekels vallen meteen na de dood van het dier uit .

Literatuur:

Leeuwis, R.,D. Willemse, P. Sloof-Spijker & C. Jacobusse., 2005. Zeefauna in Zeeland. Fauna Zeelandica. Deel 1. Sponzen, Neteldieren en Ribkwallen, Wormen, Tentakeldieren, Stekelhuidigen en Zakpijpen. Het Zeeuwse Landschap.
Leewis, R.J., 2002. Flora en fauna van de zee. KNNV-Veldgids nr. 16. Utrecht, Stichting Uitgeverij KNNV. 320 pp.
Moen, F.E. & E. Svensen, 2004. Marine fish & invertebrates of Northern Europe. Aquapress, Southend-on Sea, Essex. 608 pp.

Auteurs:

Silvia Waajen (2013)
[IvL jan 2014]

Aphia ID:

124392

Gebied:

Nederland

Biotoop:

Zoutwater

Project:

MOO|SMP

Gerelateerde soorten:

Zeeklit