Kleine zeeappel

Soorten

Kleine zeeappel

Psammechinus miliaris

(P.L.S. Müller, 1771)

Zoekbeeld

Zee-egel. Mariene soort. Regelmatige zee-egel van 4,5 cm. Rond, met een platte onderkant en stevige stekels. tot 1,5 cm. Op en tussen de stekels zit vaak materiaal, b.v. zeesla of stukken schelp. De dieren zijn vaak te vinden tussen kieren en spleten van stenen op strekdammen etc., in het sublitoraal en soms litoraal langs de hele kust en op mossel- en oesterbanken.

Te verwarren met

De eetbare zeeappel Echinus esculentus. Deze is echter in Nederland zeer zeldzaam.

Kenmerken

Afmetingen: Doorsnee 4-5 cm.
Kleur: Meer of minder groen, de uiteinden van de stekels zijn paars waardoor de zeeappel vaak geheel paars lijkt.
Vorm: Een ronde zee-egel met een platte onderkant. Aan de onderkant zitten de beweegbare zuigvoetjes en de mond.
Stekels: er zijn 2 soorten stekels, de korte stekels zijn zeer kort. De langere zijn stevig, spits en tot 1,5 cm lang.
Overig: Op en tussen de stekels wordt vaak materiaal meegedragen, b.v. zeesla of stukken schelp.

Habitat en ecologie

De kleine zeeappel zit meestal weggestopt tussen kieren en spleten van stenen en mossel- en oesterbanken. Elders ook tussen grote bruinwieren en in zeegrasvelden. Ze komen voor vanaf de laagwaterlijn tot ongeveer 100 m diepte, maar zijn vooral te beschouwen als een litorale en ondiep levende sublitorale soort. Per jaar kunnen de aantallen sterk verschillen, het ene jaar zijn ze zeldzaam, het andere jaar weer algemeen.
In Nederland komen ze voor in de Grevelingen, Ooster- en Westerschelde, Waddenzee en op natuurlijk en door de mens gemaakt hard substraat in de Noordzee. Het voedsel bestaat uit diatomeeën, wormen, hydroïdpoliepen, kleine kreeftachtigen en weekdieren, detritus en grotere wieren.

Areaal en verspreiding

Oostelijke Atlantische Oceaan van Scandinavië tot in het zuiden tot Marokko, niet in de Middellandse Zee. Vooral algemeen in de Noordzee.

Literatuur

Leeuwis, R., D. Willemse, P. Sloof-Spijker & C. Jacobusse., 2005. Zeefauna in Zeeland. Fauna Zeelandica. Deel 1. Sponzen, Neteldieren en Ribkwallen, Wormen, Tentakeldieren, Stekelhuidigen en Zakpijpen. Het Zeeuwse Landschap.
Leewis, R.J., 2002. Flora en fauna van de zee. KNNV-Veldgids nr. 16. Utrecht, Stichting Uitgeverij KNNV. 320 pp.
Moen, F.E. & E. Svensen, 2004. Marine fish & invertebrates of Northern Europe. Aquapress, Southend-on Sea, Essex. 608 pp.